ΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΑΣ ΜΟΛΙΣ ΞΕΚΙΝΑ

Οι πιρουέτες του κ. Τσίπρα... Η μετατόπιση από τις διακηρύξεις περί καταγγελίας σηματοδοτεί την προσπάθεια να φιλοτεχνηθεί ένα προφίλ «ήρεμης δύναμης»... 

Με την προσδοκία να λάβει «ισχυρή και καθαρή εντολή εξουσίας» προσέρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ στη σημερινή καθοριστική εκλογική αναμέτρηση, διαβεβαιώνοντας ότι «από Δευτέρα τελειώνει το μνημόνιο», όπως έχει δηλώσει ο κ. Αλ. Τσίπρας, επιχειρώντας την ίδια στιγμή να προβάλει ως «ήρεμη δύναμη» αποφασισμένη να μη ρισκάρει την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη.

Ως ρυθμιστής των εξελίξεων, όπως αυτές δρομολογήθηκαν με το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου, ο 38χρονος ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, ισορροπώντας πάνω στο τεντωμένο σχοινί της οριακής οικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας και υπό το βάρος του δυσμενούς ευρωπαϊκού κλίματος, προσέρχεται στην τελική αναμέτρηση «έτοιμος για όλα»: από το να ηγηθεί μιας κυβέρνησης συνεργασίας με πυρήνα την Αριστερά, η οποία θα «αντικαταστήσει» το μνημόνιο με ένα νέο «εθνικό σχέδιο ανόρθωσης και ανασυγκρότησης » και θα επαναδιαπραγματευθεί σε νέα, δικαιότερη βάση τους όρους δανεισμού της χώρας, όπως διακηρύσσει, ως το να βρεθεί με σαφώς πιο ενισχυμένες δυνάμεις στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχοντας απέναντι μια κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη ΝΔ.

Εχοντας θέσει το οριακό δίλημμα «μνημόνιο ή ΣΥΡΙΖΑ» και προσδίδοντας... 


Δημοψηφισματικό χαρακτήρα στις εκλογές, ο κ. Τσίπρας αποκλείει τη συμμετοχή του κόμματός του σε ένα οικουμενικό κυβερνητικό σχήμα δηλώνοντας ότι δεν είναι λύση μια κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης ή εθνικής συνευθύνης με τη ΝΔ και το ΠαΣοΚ, καθώς θα συνιστά «κυβέρνηση συνενοχής» και «κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τους υπεύθυνους και υπόλογους για το σημερινό κατάντημα της Ελλάδας». Μπροστά στο εφιαλτικό σενάριο της πτώχευσης λόγω της διακοπής των χρηματοδοτήσεων προς τη χώρα μας, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται έτοιμος ακόμη και για συμβιβασμούς έναντι των εταίρων υπό την προϋπόθεση να προκύψουν αλλαγές στους δυσμενείς όρους δανεισμού που απορρέουν από το μνημόνιο στη βάση ενός νέου σχεδίου υπέρβασης της κρίσης που μαστίζει τη χώρα. Ετσι, διαμηνύει ότι ακόμη και οι όποιοι συμβιβασμοί δεν θα είναι εις βάρος του κεντρικού στόχου του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι η «αντικατάσταση» του μνημονίου.

Η μετατόπιση και η «στρογγυλοποίηση»

Η μετατόπιση του κ. Τσίπρα από τις αρχικές διακηρύξεις περί καταγγελίας του μνημονίου, κατόπιν ακύρωσής του και, τέλος, αντικατάστασής του σηματοδοτεί την προσπάθεια που καταβλήθηκε το τελευταίο διάστημα με στόχο να φιλοτεχνηθεί ένα προφίλ «ήρεμης δύναμης» η οποία «χωρίς αιφνιδιασμούς, χωρίς εκπλήξεις και χωρίς δεύτερες σκέψεις», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, θα επαναδιαπραγματευθεί με τους πιστωτές «όχι την τροποποίηση του υπάρχοντος μνημονιακού πλαισίου σε κάποια σημεία του», αλλά «ένα νέο ανορθωτικό πρόγραμμα για την ελληνική κοινωνία, μέσω του οποίου θα αντιμετωπιστεί η κρίση χρέους». «Δεν θα εφαρμόσουμε μια light εκδοχή του μνημονίου» έχει δηλώσει ο κ. Τσίπρας, αναγνωρίζοντας πάντως ότι «μπορεί και να στριμωχτούμε αντιμετωπίζοντας δυσκολίες». «Θα παλέψουμε όμως» διαβεβαιώνει, αποφεύγοντας ωστόσο να παρουσιάσει το Plan B που έχει επεξεργαστεί το κόμμα του με την αιτιολογία ότι μια τέτοια συζήτηση τώρα, το μόνο που θα είχε να «προσφέρει» θα ήταν ζημιά στην ψυχολογία των πολιτών με καταστροφικές συνέπειες για το τραπεζικό σύστημα.

«Αν ζητούν (σ.σ.: οι Ευρωπαίοι) ένα φύλλο συκής, θα τους το δώσουμε» είπε, μεταξύ πολλών άλλων, τις τελευταίες ημέρες ο κ. Τσίπρας, επιδιώκοντας να οριοθετήσει τις διαπραγματευτικές θέσεις του, οι οποίες δεν πρόκειται να πάνε πίσω από την «κόκκινη γραμμή» της ακύρωσης του παρόντος μνημονίου. Στην Κουμουνδούρου πάντως δηλώνουν σχεδόν βέβαιοι ότι οι Ευρωπαίοι υπό τον φόβο ενός ντόμινο επιπτώσεων θα συζητήσουν και θα επανατοποθετηθούν όσον αφορά το «ελληνικό πρόβλημα», το οποίο ούτως ή άλλως, όπως διατυμπανίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ, «είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα». Κατά τον κ. Τσίπρα οι εταίροι «έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτή η (σ.σ.: μνημονιακή) πολιτική έχει αποτύχει και ότι χρειάζονται αλλαγές». Την ίδια στιγμή ωστόσο δηλώνει ότι δεν τρέφει αυταπάτες ως προς τις πιέσεις που θα δεχθεί. «Θα χτυπηθούμε απ' όλες τις πλευρές» έχει πει, δηλώνοντας όμως ότι «δεν θα κάνουμε πίσω και δεν θα προδώσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών». «Ούτε μια στιγμή δεν θα μπορέσουμε να σταθούμε ως κυβέρνηση στην εξουσία αν δεν υλοποιήσουμε αυτά που εξαγγείλαμε» έχει δηλώσει.

Τα σενάρια της επόμενης ημέρας

Στην Κουμουνδούρου εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι «τη Δευτέρα η Ελλάδα θα έχει κυβέρνηση», είτε της μιας είτε της άλλης μορφής, καθώς τα ποσοστά στα οποία αναμένεται να κινηθεί το πρώτο κόμμα (περί το 30%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, που ισοδυναμεί με 140 έδρες) θα επιτρέπουν πιο εύκολα τη συνεύρεση με άλλες δυνάμεις ώστε να καταστεί δυνατή η συγκρότηση της απαραίτητης πλειοψηφίας στη Βουλή.

Το ένα σενάριο που συζητούν στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η «πρωτιά». Αισιόδοξοι ως προς αυτό το ενδεχόμενο, καθώς βλέπουν να ενισχύεται το ρεύμα προσέγγισης με τον ΣΥΡΙΖΑ ευρύτερων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας προερχόμενων από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους, θεωρούν ότι υπάρχουν περιθώρια συνεργασιών. Αν μη τι άλλο, ο κ. Τσίπρας θα θέσει εκ νέου έναντι των κομμάτων της Αριστεράς την πρόταση κυβερνητικής συνεργασίας παρά το γεγονός ότι το ΚΚΕ έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι κάτι τέτοιο από την πλευρά του είναι αδύνατον.

Ο Περισσός άλλωστε επικέντρωσε όλη την προεκλογική εκστρατεία του στην απόρριψη αυτού του σεναρίου και στην καταγγελία του ρόλου του ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο αποδίδει τυχοδιωκτικό χαρακτήρα με στόχο την εξαπάτηση του λαού. Παρά ταύτα στην Κουμουνδούρου υπογραμμίζουν ότι το ΚΚΕ «θα βρεθεί μπροστά σε ένα τεράστιο ηθικό και πολιτικό δίλημμα, το οποίο θα πρέπει να εξηγήσει στον ελληνικό λαό και στους οπαδούς του». Σχετικά με τα περιθώρια σύγκλισης με τη ΔΗΜΑΡ εκτιμούν ότι, εφόσον ο κ. Φ. Κουβέλης συμφωνήσει στην αναγκαιότητα «υπέρβασης και αντικατάστασης του αποτυχημένου μνημονίου, τότε είμαστε πράγματι κοντά». Οσον αφορά τη στάση που θα τηρήσουν στη Βουλή οι Ανεξάρτητοι Ελληνες του κ. Π. Καμμένου, αλλά ακόμη και το ΠαΣοΚ, εικάζουν ότι «θα σκεφθούν σοβαρά το αν θα καταψηφίσουν τις προγραμματικές δηλώσεις μιας τέτοιας κυβέρνησης».

Πάντως είναι ενδεικτικό ότι από την κεντρική προεκλογική ομιλία του κ. Τσίπρα στην Ομόνοια απουσίαζαν οι αναφορές σε μια στενά οριοθετημένη κυβέρνηση της Αριστεράς, αλλά δόθηκε ένα ευρύτερο «παλλαϊκό» περιεχόμενο στο φιλόδοξο εγχείρημα. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για «αντιμνημονιακή προοδευτική κυβέρνηση» και απηύθυνε «προσκλητήριο πατριωτικής και δημοκρατικής ενότητας» προς όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως των κομματικών προτιμήσεών τους, κατηγορώντας μάλιστα τον κ. Αντ. Σαμαρά ότι επεχείρησε να επαναφέρει «διαχωριστικές γραμμές από τη δεκαετία του '50 με τα συνθήματα της ΕΡΕ». Εκτιμούν άλλωστε ότι αυτή ήταν η «παγίδα» που επεδίωξε να στήσει η ΝΔ κατά την προεκλογική περίοδο με στόχο να θέσει ως κυρίαρχο στοιχείο αντιπαράθεσης το δίλημμα «Αριστερά - Δεξιά», ανασύροντας μνήμες από το πολιτικό παρελθόν. «Προτιμήσαμε να εστιάσουμε στο βασικό διακύβευμα αυτών των εκλογών, στο μνημόνιο και στην ακύρωσή του, και όχι να διολισθήσουμε στην τεχνητή σύγκρουση που επεδίωξε η Συγγρού για να πολώσει το κλίμα και να σπείρει τη φοβία και τον τρόμο στους πολίτες που γυρίζουν την πλάτη στις μνημονιακές δυνάμεις» σχολιάζουν παράγοντες του ΣΥΡΙΖΑ.

Καλή και η αντιπολίτευση

Το δεύτερο σενάριο είναι να κατακτήσει την «πρωτιά» η ΝΔ και να συγκυβερνήσει με άλλα κόμματα, έχοντας απέναντι τον ΣΥΡΙΖΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Θα ξαναμπούμε στη μάχη της αντιπολίτευσης δυναμικά παλεύοντας να απεμπλακεί η χώρα από τις πολιτικές και τις δεσμεύσεις που την έφεραν στο χείλος της καταστροφής» σημειώνουν στελέχη του κόμματος τα οποία στο ερώτημα «μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ προτιμά κατά βάθος αυτό το σενάριο, δηλαδή την "ασφάλεια" της αντιπολίτευσης;» απαντούν κατηγορηματικά: «Είμαστε "υποχρεωμένοι" να επιλέξουμε το πρώτο σενάριο της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ διότι αυτό επιβάλλει η ιστορική στιγμή που ζούμε. Οι πολίτες αποφάσισαν να πουν "όχι" στην καταστροφική επιλογή του μνημονίου και έδωσαν εντολή στον ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση. Και αυτό θα πράξουμε». Στην Κουμουνδούρου πάντως αναγνωρίζουν όλο και συχνότερα ότι «ο δρόμος αυτός δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά με αγκάθια και δυσκολίες» και ο κ. Τσίπρας δηλώνει ότι «έχω πλήρη συνείδηση των δυσκολιών αυτών και της ιστορικής ευθύνης που αναλαμβάνω».

Προς αναζήτηση προσώπων
Στην Κουμουνδούρου υπάρχουν... υπουργοί
Αν και οι συζητήσεις για τα πρόσωπα που θα κληθούν να παίξουν ρόλο σε κυβερνητικό επίπεδο, εφόσον ευοδωθεί το σενάριο της νίκης στις σημερινές εκλογές, είναι περιορισμένες στα συλλογικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο κάποιες πρώτες συζητήσεις και προσωπικές διερευνητικές επαφές του κ. Τσίπρα με κάποιους έχουν γίνει.

Ωστόσο στην Κουμουνδούρου δεν φαίνεται να επικρατεί ιδιαίτερο άγχος για τα πρόσωπα. «Διαθέτουμε άξια και έντιμα στελέχη που έχουν δοκιμαστεί στον στίβο της ζωής» λένε συχνά παράγοντες του κόμματος, οι οποίοι στο ερώτημα αν υπάρχει σκέψη να τεθεί επικεφαλής μιας «αντιμνημονιακής προοδευτικής κυβέρνησης» ένα πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής απαντούν κατηγορηματικά ότι «δεν συζητείται καν ότι δεν θα είναι πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας».

Από εκεί και πέρα εκτιμούν ότι ένα ενδεχόμενο κυβερνητικό σχήμα με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και πρέπει να διαθέτει ευρύτερα πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και πολιτικής αξιοπιστίας, ενώ επιπλέον, όπως έχει εξαγγελθεί, το σχήμα αυτό θα πρέπει να είναι μικρό, ευέλικτο, λειτουργικό και αποτελεσματικό. Σε συλλογικό επίπεδο δεν έχουν προχωρήσει οι σχετικές συζητήσεις, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΝ, όπου ετέθη προσφάτως το θέμα, δεν μπήκαν στην ονοματολογία. Αποφάσισαν ωστόσο ότι αν τεθεί θέμα διακυβέρνησης θα πρέπει να υπάρξει σοβαρή προεργασία. Στην κατεύθυνση αυτή θα υπάρξουν προτάσεις συλλογικά διαμορφωμένες, από τις οποίες θα γίνει η τελική επιλογή των προσώπων που θα κληθούν να φέρουν εις πέρας το κρίσιμο εγχείρημα της «ιστορικής αλλαγής» και των «μεγάλων μεταρρυθμίσεων» που υπόσχεται ο κ. Τσίπρας.

ΤΟ ΒΗΜΑ