Θέλουμε να ελπίζουμε ότι πρόκειται απλά για την αμοιβαία έλξη μεταξύ δύο κατατρεγμένων. Καθ’ ότι, και η ηγεσία μας, αλλά και η αμερικανική επενδυτική τράπεζα, αποτελούν αγαπημένο αντικείμενο για επικρίσεις από μεγάλο μέρος της Δυτικής κοινής γνώμης. Μόλις πρόσφατα στο Νταβός...


Μια ακόμη κριτική επιτροπή απένειμε στην Goldman Sachs ένα νέο αντι-βραβείο, κατονομάζοντάς την «σύμβολο όλων των προβλημάτων της σύγχρονης οικονομίας».
Ωστόσο, στην Goldman Sachs δεν ανατέθηκε να προωθήσει τη φήμη της Ρωσίας συνολικά, αλλά μόνο την επιχειρηματική. Εξάλλου, παρ’ ότι η συγκεκριμένη τράπεζα δεν είναι αγαπητή στους Δυτικούς επιχειρηματικούς κύκλους, παραμένει ωστόσο σεβαστή. Εδώ βέβαια, υπάρχει ένα παράδοξο. Λίγο πριν τη σύναψη της συμφωνίας με τη Ρωσία οι αναλυτές αυτής της τράπεζας, με όλο το κύρος που τους προσέδιδε η θέση τους, απέτρεπαν τους ίδιους τους επιχειρηματικούς κύκλους της Δύσης να επενδύσουν στη Ρωσία, εξαιτίας των «απρόβλεπτων» -σύμφωνα με την έκφρασή τους- αλλαγών, οι οποίες συμβαίνουν διαρκώς στη χώρα μας.
Ωστόσο, η αντίφαση είναι μόνο φαινομενική. Απλώς, το προσωπικό της Goldman Sachs, όπως και όλοι οι έξυπνοι άνθρωποι, λένε διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικό κοινό. Με τους σοβαρούς πελάτες οι συνομιλίες είναι στις περισσότερες περιπτώσεις σοβαρές, και η ανάλυση των αγορών που τους γίνεται έχει απόλυτα πρακτικό σκοπό. Ενώ με εκείνους που είναι μικρότερου βεληνεκούς και πιο αδαείς, με αυτούς που μόλις πρόσφατα έγιναν «επενδυτές», και η επενδυτική τράπεζα επιχειρεί την προσέλκυσή τους σε υποθέσεις που υπόσχονται εύκολο χρήμα, επιτρέπονται και διάφορα τρικ.
Για αυτά ακριβώς τα κόλπα είχε μιλήσει την προηγούμενη άνοιξη στους New York Times ο πρώην υπάλληλος της Goldman Sachs, Γκρεγκ Σμιθ. Για τα υποτιμητικά παρατσούκλια που επινοούσαν οι πρώην συνάδελφοί του όσον αφορά τους πελάτες, και για τους ακατάλληλους οικονομικούς μηχανισμούς που τους πρόσφεραν, προκειμένου να τους εξαπατήσουν. Απομένει μόνο να διευκρινιστεί, σε ποιά από τις δυο αυτές κατηγορίες πελατών κατατάσσει η Goldman Sachs τη ρωσική ηγεσία. Πιθανότατα, σε κάποια ενδιάμεση. Και προετοιμάζει το έδαφος για αυτή την ειδική κατηγορία εδώ και πολύ καιρό.
Οι σχέσεις με τη Ρωσία
Από το μακρινό 2001 ο Τζιμ Ο΄Νιλ, ο βασικός στρατηγικός ιθύνων νους της Goldman Sachs, είχε επινοήσει τον όρο BRIC (σήμερα η ονομασία είναι BRICS- Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική), κάνοντας μια λεπτομερέστατη πρόγνωση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης για τα επόμενα 50 χρόνια, η οποία ήταν εξαιρετικά επικερδής για τη Ρωσία. Ο κύριος Ο΄Νιλ παραμένει μέχρι σήμερα ο μόνιμος υπερασπιστής της χώρας μας απέναντι σε όλους όσους ισχυρίζονται ότι αυτή δεν έχει θέση στο εν λόγω προηγμένο κλαμπ χωρών.
Ύστερα από το συγκεκριμένο γεγονός, η Goldman Sachs θεωρείται από το Κρεμλίνο ως το μοναδικό αξιόπιστο στήριγμα σε αυτόν τον εχθρικό και δυσνόητο κόσμο. Και αυτή πραγματικά βοηθά, στο μέτρο των δυνατοτήτων της. Πέρυσι, λέγεται πως χρηματοδοτούσε ένα λόμπι στην Ουάσιγκτον, το οποίο προσπαθούσε να εμποδίσει την έγκριση εκεί του αντιρωσικού νόμου για τη «Λίστα Μαγνίτσκι». Αμέσως κυκλοφόρησαν φήμες ότι αυτό δήθεν γινόταν ώστε να προστατευτούν οι πελάτες της Goldman Sachs που εμφανίζονταν να φιγουράρουν στη λίστα αυτή.
Ακόμη και αν κάτι τέτοιο είναι αλήθεια, τότε απλά και μόνο θα επιβεβαίωνε τη σταθερή φήμη ότι στην Goldman Sachs δεν εξαπατούν και δεν εξοργίζουν τον οποιοδήποτε πελάτη. Συμβαίνει και το αντίστροφο. Τον υπερασπίζονται, χωρίς να φείδονται ακόμη και τα χρήματα σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις. Ωστόσο, θα ήταν ακόμη πιο ευχάριστο να υποθέσουμε ότι η επενδυτική τράπεζα ίσως προσπάθησε να τορπιλίσει την «Πράξη Μαγκνίτσκι» χωρίς να έχει κανένα υλικό ενδιαφέρον, παρά μόνο από γενναιοφροσύνη.
Οι στόχοι
Και αυτόν που έδειξε πως είναι γενναιόφρων, είναι φυσικό να τον καλούν να βοηθήσει, όταν είναι αναγκαίο να πειστεί ο οργανισμός Standard & Poor's και Fitch ότι πρέπει να ανεβάσει στην κατάταξη την κυρίαρχη πιστοληπτική θέση της Ρωσίας από την υφιστάμενη ΒΒΒ στην Α. Αυτός ακριβώς είναι και ο σημαντικότερος από τους στόχους της Goldman Sachs αυτή τη στιγμή. Αν αυτό ξαφνικά συμβεί, τότε η ευγνωμοσύνη για τις τόσο επιτυχημένες «γνωμοδοτήσεις» κυριολεκτικά δεν θα έχει όρια.
Η ίδια όμως η επενδυτική τράπεζα δεν βλέπει με τόσο ρομαντικό τρόπο τον συμβουλευτικό ρόλο της, και δεν στηρίζει σε καμιά περίπτωση τις ελπίδες της στους ρωσικούς θριάμβους. Στους εκ πρώτης όψεως «δύσκολους» πελάτες της από τη Μόσχα, αυτή βλέπει ευκολόπιστους πελάτες, τους οποίους μπορεί άνετα να διαχειριστεί και να τους χειραγωγήσει.
Η τράπεζα, η οποία ακόμη και στο αποκορύφωμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης κατάφερε να αποκομίσει κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων, γνωρίζει πώς να προστατέψει τα συμφέροντά της, οποιαδήποτε τροπή και αν πάρει η ανιδιοτελής φιλία της με τη Μόσχα. 
Ο Σεργκέι Σέλιν είναι ανεξάρτητος σχολιαστής, έχει εργαστεί σε έντυπα της Αγίας Πετρούπολης («Smena», «Vechernyi Peterburg», «Chas», «Delo») και της Μόσχας («Moskovskie Novosti», «Nonoe Vremia»), καθώς και στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο της Αγίας Πετρούπολης. 

Σεργκέι Σέλιν, Gazeta.ru 
ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ